4 mei herdenking. Hieronder vind je een overzicht van de gedichten die ik heb geschreven en voorgelezen in het kader van de 4 herdenkingen in Eelde-Paterswolde- Eelderwolde.
Voorgelezen op 4 mei 2025
Bezinning
Tachtig jaar na de oorlog:
zijn we werkelijk vrij?
Vrij van onze oordelen,
vrij van discriminatie,
vrij van woede en haat.
Tachtig jaar na de oorlog:
hebben we werkelijk zorg voor elkaar?
Voelen we ons verbonden
met de mensen om ons heen
of zijn we juist eenzaam
en afgescheiden.
Tachtig jaar na de oorlog:
zijn we werkelijk één?
Eén met onszelf en onze geliefden.
Eén met onze buren.
Eén met de aarde,
de dieren en de natuur.
Kijk en zie
hoe vele mensen vluchten
en nergens thuis kunnen komen.
Bommen huizen verwoesten
waarin kinderen schuilen.
Alles gaat om de keuzes
die we maken, vandaag.
Er is een diep verlangen
om samen mens te zijn.
Werkelijk te luisteren naar elkaar,
naar de gevoelens en het verhaal,
naar de stilte tussen de woorden.
In stilte ontmoeten we elkaar.
In de stilte kan ik je zien.
We zijn uniek en samen één
We kunnen kiezen tussen liefde en geweld.
In de vrede van het samenzijn
weet ik niet waar ik eindig en jij begint.
April 2025 Herdenking Jacob de Vries en Harm-Jan Rutgers
Op de valreep.
Ze hebben het niet gehaald.
Vol angst hebben we gewacht.
In het zicht van bevrijding gehoopt, gebeden
en bittere tranen gehuild om het gemis.
Ze hebben het niet gehaald,
In onze herinnering leven ze voort.
Wij moeten leren leven met onze doden,
voor altijd aanwezig in afwezigheid.
Wij leven, omdat zij hebben gezorgd
voor een doorgang naar de toekomst.
Een land, een dorp, op de drempel
van een nieuw bestaan, leeft verder.
De aarde weet nog de plaats waar ze vielen.
De warmte van de lichamen
die langzaam koud werden.
Ook op die plek, elk voorjaar, sneeuwklokjes.
Onderstaand gedicht heb ik voorgelezen op 4 mei 2024.
Spoorloos 4 mei 2024
Het werk is gedaan.
De oorlog voorbij.
De vrede getekend.
Soldaten verlaten de weg
van vuur en geweld
en van dood en verderf.
Ze gaan naar huis.
Naar huis,
het werk is gedaan,
de vrede getekend.
En nu naar
de geliefden, het thuisfront.
Een onzichtbare last
op de schouders en
een diepe wond in het hart.
De herinneringen
dragen ze met zich mee.
Deze jongens met
ogen van oude mannen.
Ook nu:
In Israël en Soedan
in Jemen en Oekraïne.
Zoveel jonge soldaten
levenslang veroordeeld.
Zij hebben ons nodig
om terug te komen
van de schaduwen
en de weg te vinden
naar innerlijke vrede.
Opnieuw 4 mei .
We herdenken de slachtoffers,
de levenden en de doden
en staan hen bij
met warmte en compassie.
Alleen samen
vinden we de weg terug
naar huis.
Op uitnodiging van het 4 en 5 mei comite van Eelde Paterswolde heb ik het volgende gedicht gemaakt en voorgelezen in 2023.
Vrede
Vrede is de lichte stem in de wind,
in de bloemen op het veld.
Vrede is de zachte stem die niet wordt gehoord
in het geweld van de strijd.
Overgave is niet de stem van vrede,
maar van de afwezigheid van strijd.
Gevecht en overgave wisselen elkaar af
en houden elkaar vast.
Maar vrede, de zachte stem van vrede,
is de stem die fluistert in de wind
en rust in het hart.
Het is de steun voor een stervende soldaat,
eenzaam achtergebleven aan het front.
Het is de troost van een rouwende Moeder,
het reikt het verweesde kind de hand.
Vrede is de zachte hand die je altijd leidt.
Vrede is de wegwijzer uit het gevecht.
In de weelde van de vrede mag alles zijn zoals het is.
In vrede gaan strijd en overgave hand in hand.
Er is vrede in de melodie van de merel
die zingt in de stilte van de 4e mei,
die blijft zingen als het geweld is teruggekeerd.
Luister. Luister naar de vrede in je hart,
dat is het enige dat ze van je vraagt.
Dit gedicht is voorgelezen op 4 mei 2022.
Voor de oude wonden.
Voor de vader die kapotging in de hel van de Birmaspoorweg.
Voor de grootmoeder die haar man verloor en stierf in Bergen-Belsen.
Voor het angstige NSB kind,dat door zijn dorp werd opgejaagd.
Voor de dochter met een Jodenster in haar naaigerei.
Voor de stille moeder, waarvan de zonen niet terugkeerden van het front.
Voor de eenzame zoon zonder vader in de oorlog opgegroeid.
Voor de dochter die pas jaren later wordt ingewijd in het jappenkamp van haar stervende vader.
Voor de grootvader die een dag voor de bevrijding in kamp Vught werd gefusilleerd.
Voor de geliefde, jongere broer, die na de oorlog niet terugkeert naar de haven.
Voor de grootvader in het verzet die nog steeds door zijn kleindochter wordt gemist.
Voor de kleinzoon met de eeuwige glimlach waaronder verdriet verscholen is.
Voor de verhalen die niet verteld kunnen worden.
Zoveel wonden en geheimen zonder woorden doorgegeven.
Ik buig voor al het verleden leed.
Ik huil de tranen die niet gehuild kunnen worden.
Ik huil de tranen.
Ik huil niet alleen.